Cái tình của người Sài Gòn là vậy!...

 

Tôi còn nhớ như in, hồi cái thời bao cấp (năm 1981) lúc ấy tôi là phóng viên của Đài Tiếng Nói Nhân Dân TP.HCM giờ gọi là VOH. Mới vừa tốt nghiệp Đại học Khoa học Sài Gòn (Đại học Tổng hợp) 1980, được phân công về Đài, lương tốt nghiệp đại học là 60 đồng/tháng, nhưng thời đó phải mất 2 năm tập sự với mức lương là 52 đồng/tháng.

 Cái thời đó, phải nói là con người ta bần hèn lắm, dường như cho gì ăn nấy, có gì mặc nấy… Tôi còn nhớ, những câu vè thời đó nói lên giá trị của những mặt hàng trong thời bao cấp:

 “Nhất gạo nhì rau
Tam dầu tứ muối
Thịt thì đuôi đuối
Cá biển mất mùa
Đậu phụ chua chua
Nước chấm nhạt thếch
Mì chính có “đếch”
Vải sợi chưa về
Săm lốp thiếu ghê
Cái gì cũng thiếu”…

 Tất cả đều do nhà nước đứng ra bao hết, từ cây kim, sợi chỉ, que diêm cho đến lương thực hằng ngày… Lương hàng tháng của công chức nhà nước chỉ nhận được một phần tiền rất nhỏ, còn lại quy vào hiện vật thông qua chế độ cấp phát tem phiếu và sổ gạo.

 Hàng hóa thời đó vừa hiếm vừa thiếu, mà chất lượng thì quá là “cùi bắp”, đã vậy nhà nước còn cấm không được mua bán tự do trên thị trường như bây giờ, không được phép vận chuyển tự do hàng hoá từ địa phương này sang địa phương khác.

 Bởi vậy, khi làm phóng viên của Ban Nông thôn ở đài được phân công phụ trách địa bàn nông thôn, với chiếc xe đạp mini cà tịch cà tang, tiền bạc thiếu trước hụt sau, vỏ xe cũ rích mòn lẳng chưa có tiền thay, hôm đó trong túi không còn đồng bạc, lại được phân công đi Hốc Môn.

 Lẽ ra, phải ứng tiền công tác phí, hoặc mượn đồng nghiệp vài đồng dằn túi, tôi lại ỷ y, xách chiếc xe đạp đạp tới xã Tân Thới Nhất, huyện Hốc Môn để săn tin. Lúc về, trời nắng chang chang, vừa đói vừa khát, về tới Gò Vấp xe cán đinh, bánh xẹp lép… trong túi không đồng xu ten, thế là tôi đánh liều tấp vào chỗ vá xe bên đường để vá, trong lúc ông thợ đang lui cui nại vỏ lấy ruột xe vá, tôi rút trong túi lấy gói thuốc Đà Lạt còn mấy điếu, vừa hút vừa nghĩ cách ăn nói sao với ông thợ sửa xe đây?

 Sau khi vá xong, tôi hỏi bao nhiêu vậy ông:

 - 50 xu

 Lúc này tôi mới thú thiệt;

 - Ông ơi, tôi không có tiền, cho thiếu được không?

 Ông sửa xe, nhìn tôi cười tươi nói:

 - Ôi, không sao, cậu đưa tôi điếu thuốc Đà Lạt là xong…

 Đã 35 năm rồi, khi kể lại câu chuyện này, tôi vẫn không bao giờ quên nụ cười hóm hỉnh đầy tình cảm của ông sửa xe năm ấy….

 Cái tình của người Sài Gòn là vậy đó.

 V.Q.T